Over tartraten, oxalaten en citraten...

Ja sorry hoor, lieve mevrouw, die daar een opmerking over maakte, mijn blog is een beetje de afspiegeling van waarmee ik bezig ben op keramisch vlak en ja, momenteel is dat porselein. Dus wordt het nog maar eens iets moois uit dat domein dat ik ga tonen...

Angela Mellor is een groooote Engelse keramiekdame, met een mooie palmares, maar vooral, een prachtige collectie werken in translucent (bone chine) porselein. Landschappen, licht en de littorale omgeving inspireren haar, alsmede het medium fotografie waarmee ze de mysterieuse kwaliteit van licht kan vangen, zo stelt ze in haar statement.

Als methode werkt ze met (gegoten en geboetseerde) bone china, een porseleinsoort op basis van beendermeel en haar kleuren schildert ze met oplosbare zouten, niet meteen een voor de hand liggende methode. Tartraten, oxalaten en citraten laten mevrouw Mellor toe haar indrukken op het fragiele keramische canvas aan te brengen.
En het resultaat mag er wezen!
Het lijkt pure alchemie dat deze dame bedrijft en dat is nu net een domein waarin een gedreven keramist zich wel eens lijkt te begeven. Al in de middeleeuwen waanden Duitse chemici zich wellicht alchemist toen ze op zoek gingen naar het maken van porselein en ook het spelen met glazuren en lusters leunt dicht bij deze wonderlijke magie aan.
Voorlopig is het vechten met het witte goud voldoende magisch voor mij, maar eens dromerig kijken wat anderen ervan 'bakken' houdt een mens bescheiden...

Mallencursus extra.

Geïnteresseerden voor de workshop met Monika, die zelf al voldoende kennis hebben van het maken van mallen, nemen best contact op voor een aangepast voorstel.

Interactieve mallen.

Wat is dat nu weer, interactieve mallen? Eigenlijk zou het juister zijn: interactieve mallencursus, maar dan is een stukje van de magie ervan af.

Nochtans, magie is er voldoende aanwezig! Als je ziet wat Monika Patuszyńska (zie foto) doet met haar mallen en afgietsels, dan kan je toch wel even versteld staan. Ze maakt wonderlijke creaties en ze zijn stuk voor stuk uniek. Dat zou je niet verwachten bij mallen, hé?!

Kijk hier maar even rond op haar site...

En Monika komt naar De Koploper.

Het is niet zo maar een passieve cursus. Er wordt veel inbreng van de deelnemer verwacht. Onder begeleiding, wel te verstaan. We beginnen er al aan eind november, begin december. In deze sessies leer je waarvan en hoe je een mal kan maken. Daarna wordt er verwacht dat je aan de slag gaat en in de tweede helft van februari 2010 opnieuw aantrede doet, ditmaal met je eigen zelfgemaakte mallen onder je arm.

Dan halen we er het maximum uit met gietklei. Uiteraard kan je intussentijd nog even contact opnemen met De Koploper als al dat zelf gieten niet vanzelf mocht gaan...

In februari 2010 gaan we gietsels versnijden, monteren, inkleuren in de klei en rechtstreeks in de mal. We halen alles wat er te halen is uit die mallen zoals ze zijn.

Want einde maart komen we pas echt voor de magie! Monika gaat genadeloos aan de slag met je gipsen vormen. Creatief zijn heet dat. Je leert nu een totaal nieuw concept in het gebruik van mallen kennen. Maar ondertussen zijn we volleerd mallenmaker en kunnen we er alleen maar van leren en genieten.

Je zal versteld staan van wat je nu kan gieten. Met haar gaan we met porseleingietklei aan de slag.

Omdat de houtoven nog veel magie aan je werk kan toevoegen heeft Marnic de Lange ingestemd werkstukken mee te bakken. In optie kan je dus je porseleinen werk nog bij hem laten stoken. Monika zal ook bij de stook aanwezig zijn. Je kan ook zelf deelnemen aan het Grote Gebeuren...

Na Pasen kan je dan je eindresultaat ophalen.

Het begin van een nieuw leven voor de mal: het resultaat van een interactieve mallencursus. Bij de hoofding "cursussen en workshops winter 2010", linkerkolom op dit scherm, vind je alle details over de data en de prijs van deze unieke cursus. Klik maar even aan.

Er staan ook opnieuw 2 draaicursussen vermeld voor de liefhebbers. De eerste is een gewone basiscursus van 5 weken, 10 sessies. Tijdens de tweede kan je leren draaien van de mast, een beproefde techniek om snel serietjes gelijkvormige voorwerpen te maken of bijvoorbeeld dekseltjes te draaien. Deze cursussen worden gegeven door Dirk Vanhaeren.

Van de wijs????

"Kan je een beetje vroeg komen? Dan kan ik daarna naar mijn werk." Bij de bevestiging beginnen mijn hersenen op slag te werken: maandag na sluiting meteen inpakken en weg wezen naar de les, dinsdag vroeg leveren? Wanneer laden? Een beetje planning, een beetje compromissen en vooral, pijnlijk weinig slapen. Als de les gedaan is en ik rij naar huis, dan moet ik goed wakker zijn, dus ben ik dat na die 40 minuten uiteraard thuis ook nog. Slapen zit er niet meteen in en dan is die wekker om 6 uur niet echt zo welkom...
Enfin, ik slaag er zelfs in gewassen en aangekleed te zijn om 7u30 en bel mijn vriendin op. Bij haar is dat een normaal uur en dan heeft ze al een heleboel werk verzet. Zo'n boerderijtje vraagt wel om een actieve madam aan het roer. We kletsen wat over het afgelopen weekend en daarna vertel ik mijn jongste dat zijn fiets nog naast de lading mee kan en ik die richting uit moet.
Zalig ritje, prachtige hemel, paars, lila, blauwe lucht, mooie wolkentekening! Snelle levering en dan weer terug. Onderweg naar huis, The Eurythmics op de radio: "there must be an angle", loeiend hard, dan hoor ik mezelf niet meejodelen. Annie Lennox zingt: "I'm thrown and overblown with bliss" en ik zie de surrealistische videoclip weer voor mijn ogen, met de commedia dell'arte-figuren, de man als het galloperende paard, de kind-engeltjes, de castraat (is dat geen vrouw?), de koning met het hartje op zijn kaak...

Maar, I'm thrown???? Wat wil dat zeggen? Thuis even in het woordenboek duiken, ik wil dat ook wel: "thrown" zijn, denk ik toch. Blijkt dat het "van de wijs brengen" is... (Laat nu jullie hersentjes ook maar even werken en een aantal linkjes leggen.)

Ik surf naar Youtube, de wondere wereld van filmkes. Je tikt daar een of meerdere zoekwoorden in en... hupla, beter dan tv! Ik tik: porselein en muziek in, maar dan in 't Engels. En zie:

...
Tja, hier moet je zelf even klikken, want ik kan hem niet plakken, (laat nu jullie vingertjes maar even werken en een linkje pakken) maar het is de moeite: dat kunnen met porselein!!!!! Alleen, de muziek is niet even mooi en rustig...
(Je kan ook verder wat snuisteren op deze site, maar het is nogal onoverzichtelijk en vol met publiciteit.)

Buren.

In mijn straat woont een dame die recentelijk haar levensgezel verloren heeft. Ik zie dat ze gelukkig veel bezoek krijgt. Alleen slaat het gemis op sommige momenten ongenadig toe, zoals op zondagavond als we papier buiten zetten voor de ophaling. Deze week had ik dat opgemerkt en kon ik haar doos op de stoep zetten, misschien zie ik dat volgende keer net niet...

Mijn vriendin woont in de straat, we plagen elkaar, proeven elkaars soep, vinden soms steun bij elkaar om eens goed te zagen, doen samen yoga en krijgen samen de slappe lach als de kopstand ter sprake komt...

In mijn straat zijn er vele huizen waar ik al eens ontvangen werd. Een paar keer per jaar zitten we eens samen op een geïmproviseerde zomerse BBQ of om te 'nieuwejaren'...

Ik ken vele kindjes en jongeren bij naam in mijn straat en plak zowat overal de juiste gezichten op de deur van hen die erachter wonen.

Dat speelde door mijn hoofd, nu net, omdat ik bedacht dat het volgend weekend Buren Bij Kunstenaars is. Sinds nu toch al enkele jaren werken Noord-Frankrijk en West-Vlaanderen samen in dit project. Alle mensen die zich bezighouden met Kunst en ook met kunst kunnen inschrijven om mee te doen. Ieder jaar zijn er meer die zich geroepen voelen. De organisatie is ook enorm gegroeid, ze beschikt nu over een zeer mooie geïllustreerde site. Je kan bij elke deelnemer eerst eens even gaan kijken of zijn werken je de verplaatsing waard lijken, want het zijn niet allemaal écht je buren, hé!

Keramiek is maar 1 van de disciplines, er zijn er nog vele andere te ontdekken. Voor ieder wat wils heet dat.

Ik heb ook al enkele keren meegedaan. Dit jaar besloot ik een beurt over te slaan. Ik vind dat ik niet echt wat te tonen heb "als kunstenaar" en het past ook in mijn "onthastingsvisie" voor dit jaar...

Ik weet maar al te goed hoe hectisch deze laatste voorbereidingen zijn voor alle deelnemers...

En wie weet, misschien ga ik zelf wel eens op pad. Jammer genoeg zijn die 2 à 3 dagen niet voldoende om iedereen te bezoeken die ik zou willen, maar ik wil toch graag iedereen vruchtbare tentoonstellingsdagen toewensen! Enneh... vele buren op bezoek!

Wederdienst.

De Koploper woont eigenlijk in een gewone straat, een gewoon huis tussen de andere. Het voetpad is niet recentelijk heraangelegd en vertoont tekenen van de tand des tijds. Als er geleverd moet worden, zet ik enkele plankjes klaar om de goot te overbruggen met de transpallet, want een ton in beweging krijgen is niet zo eenvoudig en als een wiel zich klem rijdt in een oneffenheid, moeten de chauffeur en ikzelf hard labeuren om de lading weer op het juiste spoor te krijgen. Eén man zie ik graag komen in dat opzicht. Hij parkeert de camion een ietsje schuin, zodat de laadklep op de rand van het voetpad rust en rijdt dan zonder problemen de hele vracht binnen. Het was de allereerste koerier die aan mijn deur stond en hij blijft mijn favoriet! Ik heb het al vaak willen suggeren aan zijn collega's, maar ik weet niet hoe ik het moet overbrengen aan dat stoere mannenvolk zonder hun eergevoel aan te tasten...

Mijn slechtste ervaring ooit was een Franse levering. Mijn zoon was ziek en de school belde om uitleg voor zijn afwezigheid, ik verwachtte de dokter en wist nog niet wat er aan de hand was, net toen die man aanbelde met een lang verwachte zending. Ik stond misschien ook wat scherp, toen hij al meteen begon te zuchten en te vragen of er een man aanwezig was om te helpen: "Il s'agit d'une tonne de terre, hé!" Nu zijn de meeste van de pallets zo beladen als ze hier toekomen, maar dat vond de man geen argument. Hij vroeg me of ik een ander pallet had. Ik dacht dat het om een retour ging om in te ruilen, zodat er geen kosten hoeven aangerekend te worden en liep met de telefoon aan mijn oor (de school over mijn zoons afwezigheid, precies, ja) om een leeg pallet. Groot was mijn verwondering toen hij aan de overzijde van de straat de krimpfolie van zijn pallet begon los te trekken. Hij begon gewoon die pallet over te laden! Toen hij halverwege was, trok hij het gevaarte met slordig gestapelde broodjes klei over de weg. Het gevolg laat zich raden: de Groeningestraat over de gehele breedte versperd door een verlies van lading. Ik was ondertussen woest! Toen moest ik nog komen helpen omdat hij "mal au dos" had van al dat verleggen van die klei. Ik kon niet anders want de rij wachtende wagens groeide snel. Eerst heb ik van het gebeuren toch nog even een fotootje gemaakt, iets wat ik altijd doe als er iets mis is bij de levering.

Enfin, alles geraakte aan de overzijde en ik had mijn kalmte terug gevonden door het sporten. Dat doet een mens deugd, hé. Mijn toch wel af en toe commerciële geest was weer helder, ik keerde de kar en begon medelevend mee te zeuren en zagen over het harde werk als vrachtwagenchauffeur. Na het levensverhaal en de arbeidsperikelen van deze man te hebben doorlopen, vroeg ik vriendelijk of hij zijn problemen op mijn leveringsbon wilde vermelden. Blijkbaar was er bij het laden ook iets mis gelopen want het pallet was al wat uit evenwicht geweest en gekanteld tijdens het transport. Hij vermeldde hoeveel pakken klei er beschadigd waren en zei me: "Alors là, je vous fait une fleur" en wachtte daarna blijkbaar nog op een fooi ook. Maar op dat vlak ben ik Oostindisch doof want ik vind dat een totaal verkeerd principe.

Het was de eerste lading van een nieuwe leverancier en dus een beetje penibel om te melden, maar ze hebben me alles vergoed en aan de hand van de foto op de transporteur verhaald. Ik veronderstel dat het cv van de chauffeur in kwestie met een lijntje werd verlengd of gaat dat niet zo in Frankrijk?

Maar ik geef toe, als er voor mijn deur een 10- of 20- of weet-ik-veel-hoeveel-tonner stopt, dat maakt indruk. Na de diepe zucht als zijn moter stilgelegd wordt, komen de gepensionneerden in de buurt meestal kijken, buiten of achter glas en geven niet zelden aanwijzigingen en wijze raad. Het brengt leven in de straat. Er zijn meer dan eens heel charmante mannen, zelfs in kostuum, die uitstappen uit hun wachtende wagen en lachend mee helpen duwen zodat iedereen weer snel verder kan. Andere mannen in overall rusten tevreden even uit, met zicht op het spectakel en op kosten van de zaak...

's Avonds als mijn troepen naar huis komen, wordt de oogst gekeurd. De ene zucht eens en vraagt hoeveel er naar mijn kelder moet en hoeveel ik rechtstreeks ga leveren, de ander maakt een grapje dat ik al een beetje ken onderhand en de derde vraagt of het nog voor vanavond is?...

Ik had nooit gedacht dat ik in tonnen zou denken als ik het over mijn werk zou hebben, maar soms heeft het er wel iets van. Al merk je dat niet echt als je de klant bedient en pakje per pakje boven haalt.

In dat opzicht zijn de grootverpakkingen van glazuren en grondstoffen toch iets gewichtiger. Ik slaag er al in een zak van 25 kg stevig te omklemmen en van en naar het eerste verdiep te sjouwen, maar bij 40 kg en meer geef ik forfait. Dan moeten mijn gespierde zoons in actie komen. Gisteren was het weer van dat. Er moest geleverd worden en er zaten 3 grote zakken van 50 kg bij. Mijn jongste zoon werd mijn assistent want de oudste gaat dinsdag duiken. Hij bekeek de zak en zei dat het wel moest lukken want dat het ongeveer het gewicht van zijn vriendinnetje was... Maar dat lieve kind legt dan ook gewillig haar armen in zijn nek en klemt haar benen om zijn lijf, mijn zakken zijn iets minder meegaand...

Met zijn leerboeken in aanslag en de radio dood, reden we naar de bestemming. Stil keek ik buiten naar de lichtjes in het duistere landschap. En alles werd keurig geleverd.

Deze ochtend zat hij daar weer, met zijn neus in diezelfde boeken. Of ik hem even naar school wilde rijden? Hij loopt deze middag een wedstrijd, op provinciaal niveau en is reuze sportief, maar kon ik hem die wederdienst weigeren? De fiets ging mee in dezelfde ruimte waar gisteren zakken en zakjes grondstoffen hun weg naar de klant vonden. De radio dood en ik, ik genoot stil van de kleuren die de opkomende zon tovert door de nevels boven de velden.

en poten.

Het gevoel is helemaal anders. Klei, daarbij voel je het zand nog, twee benen op de grond, handen en vingers (poten, dus) in het slijk der aarde. Maar porselein draaien, dat is zoveel tactieler, het sensuele slib op je handen...

Mijn eerste kennismaking was met Fritz Rossman. Drie bekertjes heb ik toen gedraaid met Southern Ice. De naam van dit porselein verwijst naar de witheid van bevroren water, de koele translucentie, zelfs indien wat dikker verwerkt. Maar het was een druk weekend en ik kon er niet echt van genieten.

21 september 2009, eerste les in de cursus "Porselein voor pottenbakkers" in Syntra. Er wordt een pak Ming porselein open getrokken. Meteen een sprong in het diepe. Ik ontdek dat ik wel een beetje kan zwemmen, maar dat het ook mijn enige troef is. Het verbaast ook wel, de mystiek rond het "witte goud" had me heel onzeker gemaakt. Maar het blijkt dat ik haast vanzelf dunner ga optrekken en dat vooral het gladde sensuele slib me verrukt. Pauze nemen zit er zelfs niet in en de hele nacht droom ik van het zachte gevoel op mijn vingertoppen.

Een week later mag ik zelf kiezen welke soort we gaan uittesten. Audrey Blackman wordt het. Al bij het kneden is duidelijk dat het hier om een dame zal gaan die respect gaat afdwingen. Ze laat niet met zich sollen, houdt niet van droge handen en geeft meteen lik op stuk als je je niet aan die regel houdt. Maar het lijkt ook dat ze beloningen achter de hand heeft... Een beetje weerstand maar toch een verleidelijke uitdaging, hm, daar hou ik wel van.

Derde sessie, de Limoges komt boven. Sec bij het kneden en als boter bij het centreren. ¡Ola, coger el toro por los cuernos! Dit beestje wil getemd worden. Strak moet ik mijn handen om het bolletje porselein houden of het loopt al mis bij het centreren en openen. Geen spelen en proberen, meteen weten waar je naartoe wil. Vraag me af of hier ook verborgen beloningen gaan boven komen?!

Thuis laat ik het beest nog een keer in de arena. En kijk, wat bij de andere soorten mij niet lukte, na wat warme lucht blazen, maak ik een mooie scherpe overgang in de bocht...

Foto's en besluiten, daar waag ik me nog helemaal niet aan, ik heb trouwens het voorgevoel dat een eerste ontmoeting niet voldoende is om geldige indrukken vast te leggen. Kijk uit naar een jaar lang trial and error.

(En Yasmine met het mooie "Porselein" mag er gewoon bij. Ook omdat het zo vreselijk jammer is wat er met haar gebeurde.)

Oren...

Dat ik soms een beetje eigenzinnig ben, hoef ik na al die blogavontuurtjes niet echt meer te illustreren. Het kan misschien vermoeiend zijn voor wie mij iets wil leren, het is dat zeker voor mezelf...

Oren, pottenbakkers maken er blijkbaar een erezaak van en meestal is dat ook terecht: een kruik valt of staat bij de harmonie van haar vorm met haar handvat. Maar ik krijg wel eens vaker te horen dat keramiek "oubollig" is, omwille van de traditionele vormen of kleuren van glazuren, en dat geeft dan ergens wel een steek op een gevoelige plek. Ik vind traditie niet meteen een lelijk woord, maar ik begrijp dat het in onze visueel gericht maatschappij met zijn enorme aanbod, moeilijk geworden is, zich te verzoenen met "esthetische vaste waarden". De glorietijd van het getal pi en de Gulden Snede lijken voorbij... Zou het? Een beetje gevaarlijk daar een besluit over te willen nemen, maar de trend van de kledingmode en aangesloten binnenhuisinrichting, wijzen op de onverzadigbare honger naar vernieuwing bij het publiek.

Daarom ben ik wel wat gefocust op keramisten die "iets anders" doen.

En jawel hoor, ik heb er weer eentje gevonden en deze dame wil ik wel eens voorstellen op deze blog: Nancy Ross. Klik hier en je stapt een andere wereld binnen. Niet die van de al dan niet "wannabee-ikebana-lovers" met hun verweerde houtjes, zonder twijfel vaak heel mooi, maar nu ook wel al gezien en nogal goedkoop om succes mee te behalen. Neen, Nancy Ross is een Amerikaanse dame die keramiek maakt die heel mooi af is, inclusief het handvat. Enfin, dat is mijn bescheiden mening.

Ze werkt met ribben van koeien, zoals het voorbeeld bovenaan bij dit artikeltje, met grassen die ze met keramiek hulpstukken bevestigt en ook met de klei zelf.

Ik ga ondertussen ook eens wat anders zoeken dan de getrokken handvatjes...

Er zijn nog mogelijkheden, denk ik.

Maar zelfs de getrokken handvatjes van Nancy Ross hebben karakter.

Oordeel zelf maar.

Kleimadammendag.

"Hallo, zeg, wanneer...?" "Och, kom maar af, donderdag, dan is mijn winkel toe en breng haar ook mee." "Hallo, ik heb gehoord dat..." "Wel ja, we maken er meteen een dagje van."
...

Ik heb eigenlijk veel werk, net zoals elke "vrije" donderdag, als er niet te leveren valt, dan moet er een bestelling opgesteld worden, een factuurke gemaakt, boekhouding, opruim, opkuis...

Ach, ik probeer, sinds de vakantie, het mooie weer wat te eren en rustiger te leven. Dus, de meiden, ze kwamen af vandaag.

Drie zotte keramiekmadammen, dat geeft vonken en vuur. Eh, letterlijk, hé, dames?!

Ze waren samen naar Harelbeke gereden, de rit had hen al goed opgewarmd. Van de ene kreeg ik een boeketje peterselie met stinkertjes, de tweede bracht de wellust hemzelf van een heerlijke snoeptaart mee. Nu ben ik in het geheel geen taartjeseter, maar die bakker maakt echt misdadig lekker spul! Een luchtig bodempje, een afsmakend crèmelaagje erover, een krans verse frambozen, toegedekt met een transparant lakentje zeer licht gesuikerde marsepein en een kroontje meringe dat even bruin geschroeid was. Ja, dames, niet te versmaden! Eh, ik bedoel dan natuurlijk die peterselie, want ik snoep eigenlijk niet...

Een hele dag genieten, grapjes vertellen, pikante en iets pikantere, ook heerlijke vette roddels, ook gewone verhalen en zelfs hier en daar wat van het diepzinnigere gedoe. Drie dames die elkaar nog wat meer uitdiepen. Drie dames in de tuin, grote parasol tegen enkele regendruppeltjes, drie dames kletsen over perikelen aan de draaischijf, weetjes over klei en porselein, geheimpjes over raku, teleurstellingen en verrukking...

Drie dames aan tafel, sla, tomaatjes, uiringen en wat beleg op de boterham, later op een stoel in de tuin, op de bank met de taart, nog later languit op het gras, schoudertje bloot, want nu steekt de zon wel een beetje. 2 senseo en 1 thee. Luisteren hoe de noten uit de boom van de buren valt. Foto's van keramiek tijdens de vakantie.

Een hele dag genieten, drie zotte kleigrieten en niet één vingertje heeft de natte klei gevoeld, maar de zoete smaak van al die klei(ne)praat zindert nog na op onze tongen.