Als ik mijn klantenbestand overloop, dan zal het aandeel vrouwen dat van het andere deel van de bevolking wel overtreffen. En wanneer ik rondstruin in Googles speeltuin, op zoek naar mooie keramische verwezenlijkingen, dan kom ik ook hier veel vrouwelijke handen tegen. Zou dit een terrein zijn waar de mannelijke dominantie niet overtuigend aanwezig is?
Nochtans, als kind zijn het toch ook veel jongetjes die graag met modder spelen en zich vuil maken, zeker evenveel als de meisjes dat doen, of misschien meer? En pottenbakken bijvoorbeeld is toch een technische vaardigheid, het is groot en zwaar materiaal om mee te werken en spelen met vuur, de alchemie van het glazuur... Het zijn allemaal domeinen waarin de man zich perfect thuis voelt. Maar vrouwen blijkbaar ook.
Ik ben op zoek gegaan en heb er wat over zitten nadenken. In de vroege tijden, de ijstijd, moet er ergens in de bevroren toendra, in en rond het gebied dat wij nu Tjechië noemen, een bevolkingsgroep hebben geleefd die verantwoordelijk is voor een heel deel van de Vroeg-Paleolithische vondsten, gekend als Venusbeeldjes. Over heel Europa, maar in grotere concentratie daar, zijn beeldjes gevonden van dikke, vaak duidelijk zwangere vrouwen gevonden, beeldjes die bijna 30000 jaar geleden gemaakt zijn! Keramiek met de vrouw als onderwerp, gemaakt door vrouwen, gestookt door vrouwen, in een oven die gevoed werd met beenderen, want de mannen waren mammoetjagers. De oudst gekende keramische oven is daar gevonden, in resten wat waarschijnlijk het verblijf van de vrouwelijke shaman was.
We maken een sprongetje naar de Neolitische periode, vanaf zo'n 10000 jaar geleden, in culturen zoals die van de Indianen in Noord- en Zuid-Amerika en de streek van het Midden-Oosten waar agrarische stammen leefden. De vrouwen weefden manden en maakten potten, met de colombien techniek om het voedsel te bewaren. Kleirollen werden vaak aangebracht rond een basispot in stro, je ziet de afdrukken aan de binnenzijde van de scherf.
De Jomon periode in Japan verkreeg zijn naam zelfs door deze techniek.
De uitvinding van het pottenbakkerswiel, ook weeral 6000 jaar geleden, maakten het mogelijk de productie te verhogen en het werd een bron van inkomsten tijdens de ruilhandel. De vrouw verkreeg een nieuwe rol in de economie.
In de veeleer mannelijk gedomineerde culturen zoals bij de Romeinen, de Grieken en de Egyptenaren, mochten de slavinnen de klei voorbereiden, maar het waren de mannen die potten bakten en beeldhouwden. Ook de vele eeuwen die daarop volgden lieten vrouwen niet vaak toe een rol van betekenis te spelen, noch op een economisch, noch op een cultureel vlak, al dan niet verbonden met keramiek.
Het is maar pas in de hedendaagse keramiek dat vrouwen terug een invloed gaan uitoefenen.
Je kan stellen dat àls ze de kans krijgen, het een domein is waar de dames heel goed hun mannetje kunnen staan en gelijkheid tussen man en vrouw lijkt te kunnen bestaan...
Wordt vervolgd!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten