En het item van de kop? De kop van De Koploper?

Tja, ik heb een hele mooie deze keer, een speciale met een verhaaltje.

Het is een werk van Tsang Cheung-shing en heet Yuanyang II, wat verwijst naar een drank die bestaat uit een mengeling van koffie en thee met melk en heel populair is in Hong Kong. Het is ook de naam van een Mandarijn eend die dan in China symbool staat voor huwelijk en liefde. De kunstenaar geeft les en is productontwikkelaar. Dat is zowat alles wat ik over de man kon vinden. Blijkbaar staat het werk op de luchthaven van Hong Kong, of heeft het er althans gestaan. Mijn verhaal is bijgevolg kort, wat betreft informatie over de maker.

Graag wou ik nog mijn mening kwijt. Mooi of niet, het hééft iets. De symboliek is mooi, het was ideaal geweest als ik dit op Sint Valentijn had boven kunnen halen. De kus is behoorlijk passioneel en het opspatten van de gemorste dranken versterkt dat gevoel nog.
Het geheel komt ook erg hedendaags over, net een gefotoshopped beeld of een computeranimatie.

Wat om te proberen, dat drankje. En een uitdaging voor de beeldende keramisten: Italian coffee als inspiratie of Icetea... Het begin van weer een ander verhaal.

Het ene 4-kant is het andere niet.

Marc Verstockt:
Het vierkant, een rationeel en quaternair product van de menselijke geest, een onvermijdelijke obsessie doorheen de geschiedenis (Phytagoras, Euclides, Kepler) is eerlijk, oprecht en trouw. Een vierkant is een vierkant. Het is evident en bedriegt niet: vier gelijke zijen, twee horizontalen en twee verticalen. Stevig, radicalen tellurisch. Uitgebalanceerd en aanwezig. Statisch en dynamisch tegelijkertijd. Door zijn karakter zelve is het vierkant hard, sterk en mannelijk. Het charmeert niet door zijn willekeurige, arbitraire verhoudingen breedte/lengte.


Toen ik de workshops en cursussen ingaf en op het net lanceerde, wist ik het al. Beter nog, ik had het voorzien. Een wakkere lezer zag het meteen, "vierkant potten draaien" met Kathleen én ook met Dirk...

Het mocht niet langer dan een etmaal duren, of er sijpelde reactie binnen. Nu, wie mij een beetje kent of althans eens in actie zag, beseft dat dit geen toeval is. Zoiets doe ik niet onbewust, daar zit meer achter.

En ja, de niet eens noodzakerlijker wijze zo aandachtige lezer vroeg: "Wat is het verschil, vierkant draaien met Kathleen en vierkant draaien met Dirk?" En deze namiddag nog een, en daarna nog eentje in de winkel...

Het heeft zijn effect gehad. Tja, het ene vierkant is het andere niet.

Maar het weze duidelijk, het gaat hier wel degelijk om een andere techniek. Kathleen draait een soepele vorm, rond wel te verstaan, en gaat dan meteen aan de slag om de vorm naar haar hand te zetten, driehoekig, vierkant, veelhoekig, gelobd... Terwijl het in de sessie bij Dirk om assemblage gaat, je draait een rand die je dan gaat los snijden, vervormen en monteren op een andere bodem. Beide technieken laten toe dat je eindvorm niet langer rond is, maar zowel methode als resultaat zijn niet identiek.

En stél dat het beoogde resultaat toch in elkaars buurt zou hebben gelegen, dan was het nog interessant geweest beide pottenbakkers aan het werk te zien. Want de handelswijze en de flair maakt het boeiend van beide workshops te proeven. Kathleen met een innemende glimlach, vaste hand, serieus met wat vinnige humor, naast Dirk, vakkundig, met een speels grapje en een vlotte babbel, dat alleen kruidt de ervaring al. Het totaalpakket maakt het uitnodigend om deel te nemen: de kunde van de pottenbakker, naast zijn visie (op het vierkant of op welke vorm dan ook) en de manier van werken. De volgorde van de handelingen, de snelheid, de aandacht, de houding, de visie op het resultaat en zijn afwerking... Mooi om deze mensen aan het werk te zien. Mooi om mensen aan het werk te zien.

Kathleen is een goede vriendin sinds zeker een zestal jaar en het lijkt al langer, Dirk is mijn leermeester sinds een achttal jaren, overeenkomsten en verschillen, en ik leerde van beide.

Tijd om dat te delen: een vierkant draaien en vierkant draaien, het ene vierkant is het andere niet: de filosofie van de leermeester.

Pottenbakken.

Terwijl de mensen uit de beginnerscursus pottenbakken tevreden hun draaiwerk mogen glazuren en straks ook aan hun vrienden en familie kunnen tonen, rollen hier weeral nieuwe plannen op dat domein uit de bus.


De Koploper komt aan de verzuchting van enkele mensen tegemoet en probeert het systeem van oefensessies uit. Wie geen plaats heeft voor een draaischijf, eens extra wil oefenen of de aanschaf van een schijf nog wat vooruit schuift om welke reden dan ook, kan hier komende maanden tegen een billijke vergoeding (waar ken ik die term van?) komen oefenen. Er staan een aantal schijven ter beschikking en je leert van het werken samen met de anderen. Ik begeleid de draaiers wel, maar er wordt niet echt les gegeven.

Klik hier en je leest er alles over.



Ook wie het allemaal wel eens wil proberen met een groepje vrienden of collega's kan nu een datum vast leggen. Er wordt voor alles gezorgd: de klei staat klaar, in de demo kan je zien hoe het (zou) moet(en) en daarna mag je zelf aan de slag: ontdekken of het nu écht zo eenvoudig is als het eruit ziet... Na afloop wordt er besproken welke werkstukken je wil als aandenken, die worden dan gebakken.

Klik hier en je leest er alles over.




Met Kathleen Mestdag gaan we vierkante en andere vervormde potten draaien. Kathleen heeft sinds 30 jaar ervaring met het pottenbakken. Ze demonstreert hoe je dat moet doen en daarna kan je zelf aan de slag. Kathleen draait potten die ze dan meteen vervormt op de schijf.



Klik hier en je leest er alles over.





Met Dirk Vanhaeren gaan we weer "draaien in de zon". De formule is een beetje aangepast. Het blijft leuk om al vrijdagavond aan de slag te gaan en dan de hele zaterdag kunnen werken om tegen de avond afgewerkte stukken van je schijf te halen. Maar ieder weekend is een aparte sessie. Je kan inschrijven naar keuze:

1. draaien met porselein,



2. ovaal en vierkant draaien,

Anders dan bij de workshop van Kathleen, zal Dirk ovalen en vierkante potten en schalen bekomen door assemblagetechnieken. Rand en bodem worden hier los van erlkaar gemaakt en gemonteerd.



3. decoratiemogelijkheden op de schijf,
   

4. assemblage bij uitstek: de theepot en/of

5. de workshop poten en oren.

Vijf mogelijkheden, aan u de keuze. Uiteraard kan je er meerdere volgen. Een leuk detail is dat ze net iets minder kosten als je voor verschillende tegelijk inschrijft...Klik hier en je leest er alles over.

In Godsnaam.

Takeshi Yasuda. Af en toe, neen, eigenlijk meestal, meestal ontgaan namen mij. Ik heb iets gezien dat me raakte, het beeld blijft, de naam is verdwenen. En, al doe ik mijn best het vast te houden door repititie, als ik het niet neerschrijf, mag ik er later weer goed om zoeken. En dan zo'n naam: Takeshi Yasuda.

Deze Japanse Brit heeft mij al eens ontroerd, enige tijd geleden, door zijn handvatjes, begot. Eekhoornstaartjes heten ze. En daar lijken ze dan ook op.

"In Godsnaam". Een uitroep die ik mijn vader wel enkele keren heb horen doen als ik te hard van stapel liep of achter een gek idee aan ging. Hij was bijna altijd een nuchter man, maar ik durf zelf wel eens meegesleept te worden in mijn enthousiasme. En als hij niet meer wist hoe ermee om te gaan, was dat de kreet die me waarschuwde dat de limiet van zijn begrip in zicht was...

"In Godsnaam" is ook de titel van een reeks op Een over het geloof met Annemie Struyf.

Als ik niet thuis ben, wat ook iedere keer zo was, tot nu toe, dan neem ik het op om het later te kunnen bekijken.

Uiteraard is er niet voor gekozen "gewoon" de gangbare geloven op de rooster te leggen. Neen, men is naar speciale gevallen gaan zoeken, Vlamingen die een radicale levenskeuze hebben gedaan onder invloed van een geloof.

Deze keer was het nog een beetje anders dan anders. Het programma nam ons mee naar een Ashram van een goeroe in Bali waar de volgelingen gaan "shaken"... Mijn ogen zijn nét niet uit hun kassen gerold maar mijn tenen krulden helemaal op. Tja, man, dat kan je hier ook doen op een muziekfestival, alleen misschien wel niet aan het tarief van € 45.00 per dag, inclusief hallucinerende tabakjus...

De deelnemers voelden een kracht nadat ze hun lichaam en geest zuiverden door het shaken. Dokters, pillen en behandelingen overboord!

Tja, da's wel allemaal nét iets van het goede teveel voor mij. Het kwam ook allemaal niet écht zo geloofwaardig over.

Ik geloof. En ja, ik volgde het ook, mijn geloof. Ook ik put mijn krachten en genezingen uit mijn geloof in de keramiek.

Althans, ik zou het moeten gaan geloven. Zaterdagavond had ik een ellenlange niesbui gehad, er kwam geen einde aan. Ons gezelschap had er veel plezier aan gehad, maar de volgende dag was heel mijn keel rauw en mijn neus verstopt aan één kant. Zondagavond vroegen mijn jongens mij waarom ik zo droevig was toen ik in de zetel zat te snotteren en tijdens de uren na mijn thee met honing dreef ik mijn wederhelft tot wanhoop door allerlei nasaal gesniffel uit te stoten in de stilte van de nacht... Gisteren was ik geen mens, mijn oogleden hingen op half zeven en ik had het de hele tijd koud.

En dan, dan mocht ik weer, op, naar de cursus porselein draaien... Geconcentreerd zat ik te vechten met de zwaartekracht om maar zo hoog mogelijk op te trekken. Heerlijk bezig en weg van alles dat overdag mijn aandacht vraagt, vingers en blik verloren in de romige sensuele materie...

In een boek vond ik dat Takeshi dat ook doet. En op zijn site kan je lezen dat hij het porselein optrekt tot het inzakt en het dan ondersteboven hangt om terug te laten opstijven...

Weer thuis zette ik me in de zetel met een theetje en plots was het er weer: gesniffel, rauwe keel... Terwijl ik daar zat te kijken naar "In Godsnaam" openbaarde mij zich het besef dat ik die enkele uren totaal verlost was geweest van mijn verkoudheid! En dat zonder shaken of mysterieuse snoepjes van de goeroe!

Jammer dat mijn pa er niet meer is om er eens flink een boompje over op te zetten, een flinke hoog opgetrokken boom...

Optrekken en dan ondersteboven hangen...

40 cm na 40 jaar.

In Godsnaam?!

Kopjes van papier.

Een, twee, drie, vier,

kopje van, kopje van,

een, twee, drie vier,

kopje van papier...porselein.

Tja, het kind in mij is niet altijd zo ver weg. En ik heb het af en toe heel erg nodig. Als ik met stijve spieren wakker wordt, als ik te veel pieker over mensen of werk... Een klein liedje, luid of gewoon in mijn hoofd, eventueel een dansje erbij...

Maar dat papierporselein, dus.

Op mijn zoektocht naar mooie en vooral ook originele kopjes, kwam ik terecht bij een Engelse dame, Alison Graham, die dankbaar gebruik maakt van papierporselein. Het is trouwens een wonderlijk product! Porselein, de ondankbare, maar oh zo aantrekkelijke materie, wordt er plots veel bereikbaarder door om te verwerken. Ik mocht er al vele mensen blij mee maken.

Het porselein is vermengd met cellulose (papier)- en vlasvezels waardoor het veel handiger wordt om te verwerken. Je kan er zeer fijne plakjes mee maken en daarmee bouwen. Alle denkbare en ondenkbare vormen worden mogelijk omdat het materiaal al heel sterk is nog voor het bakken. Je kan ook delen laten opstijven en dan verder werken met verse papierporselein. Gewoon wat slib eraan en verder bouwen.

Een klein minpuntje is misschien het feit dat het moeilijker te versnijden is, je krijgt altijd af te rekenen met een rafelig boordje door de vezels. De oplossing is het er zich niks van aantrekken en na de biscuitbrand even langs te lopen met waterglaspapier en alle lijntjes staan strak.

Grote pluspunten aan het materiaal zijn echter legio! Je kan er echt mee vouwen als met bladen papier. Slib aanbrengen en je kopje is af. Oortje snijden en vastkleven. Ik zou dat middelste kopje eens willen proberen, hoe drink je daarvan? Steek je dan je oog niet uit? Of zit je neus in de weg? Of ben ik gewoon niet praktisch genoeg? Of net té praktisch... (En ja, het kind is nog wakker.)

Het mooiste van alles is dat die hulpvezels wegbranden en je achteraf volwaardig porselein overhoudt!

Alle verdere bewerkingen om te kleuren en te glazuren zijn identiek aan die bij porselein, al moet je blijkbaar soms wel rekening houden met de assen die voortkomen uit de verbranding van de vezels. Maar ja, een beetje avontuur maakt het allemaal nog een beetje spannend...

Alison Graham maakt ook prachtig muraal werk, de moeite om eens rond te neuzen op haar site! Er staan ook mooie glazuurexperimentjes op, alleen jammer genoeg niet zo gedocumenteerd als bij de man van het vorige artikeltje...

Een, twee, drie, vier?
Nee, zit nog maar aan kopje drie...