Alicja Patanowska

Naked raku met Wally Asselberghs

Door de jaren heen is mijn Alice-in-Wonderland-gevoel in het keramisch wereldje een beetje weggeëbd. Ik heb al heel veel gezien en wat ik nu meestal ervaar is een wat meer "volwassen" en meer beheerste aandacht om al dat mooie wat ik om me heen zie. Wat niet wil zeggen dat mijn enthousiasme geluwd is. De woorden "klei", "keramiek" en "porselein" al helemaal hebben een magische klank voor mij. Als ik een artikel in een tijdschrift zie, hoef ik het zelfs niet diagonaal te lezen om die lettercombinaties eruit te halen. Geen toeristische brochure is veilig voor mij als er gewag in wordt gemaakt van een keramische bezienswaardigheid...
En toch kan de materie mij ontroeren, nog steeds, tot in de toppen van mijn tenen. Dit weekend was het weer van dattum.

Raku en naked raku zijn afwerkingstechnieken die best wel populair zijn. Voor de leken: je hebt een keramische werk in een shockbestendige klei, stookt dat eerst relatief laag tot biscuit, maximaal 950°C. Daarna breng je er een rakuglazuur op aan en stookt dat opnieuw in een soort oven op gas, meestal een (omgebouwd olie-)vat, tot het glazuur gaar is en haalt het dan bruusk uit de oven. De koude omgevingslucht zal de buitenzijde, de glazuurlaag doen krimpen, terwijl de hete kleimassa eronder in de weg zit en de laag zal dus barsten. Als het goed is, barst enkel je glazuur en niet de pot of je ander werk... Daarna leg je het, nog steeds zeer warme, werkstuk in de houtkrullen die spontaan ontvlammen. Als er een flinke rookontwikkeling is, dek je alles af. De rook zal nu in de barstjes binnen dringen en de poreuze scherf zwart kleuren.

Dit is raku.

Bij de versie "naked" raku breng je eerst een "foute" laag aan op de biscuit, een engobe dat zich niet kan hechten op de pot en pas daarboven de glazuurlaag. Na het proces dat voor beide technieken verder ongeveer identiek verloopt, zal die tussenlaag ervoor zorgen dat je glazuur zich als een eischaal van je werk laag pellen en de ingerookte tekening in de "naakte" keramische huid staat getatoeeerd. Naked raku zal per definitie niet glanzen, al kan je de onderlaag wel eens polijsten en met was een afwerkingslaagje aanbrengen. Daar waar raku wel een glanzende toplaag krijgt.

Dit is naked raku.

Het voordeel van deze afwerkingsmethode is groot: het gaat snel, je hebt binnen het uur resultaat en de aanschaf van zo'n oven is niet eens zo duur. Je kan het ook heel gezellig maken en er een BBQ-tje aan koppelen... Om in hetzelfde thema te blijven. Kortom het is een populaire techniek. Een klein nadeel is dat je dan ook veel raku ziet, soms wat té veel naar mijn smaak. En ook wel eens niet zo'n erg goede raku, met slecht uitgesmolten glazuur, speldeprikken, een eentonig patroon...

Dit is Wally in actie.

Vorig weekend kon ik eigenlijk alles vergeten wat ik tot nu toe geleerd had. Wally Asselberghs heeft de deelnemers aan de workshop ondergedompeld in een "professionele" versie van naked raku. We kregen een syllabus met de recepten, een hele reeks dia's met uitleg over de manier van decoreren, het aanbrengen van de engobelaag, de mogelijkheden met het glazuur... We zaten te popelen om het allemaal uit te proberen. Wally vertelde dat het mooie aan de techniek voor hem de balans is tussen wat je kan beheersen en tewerkstelligen en wat je in handen van de vuurgoden moet geven, het onvoorspelbare, de cadeautjes.
Als de glazuurschil van je werk valt, krijg je echt het gevoel van een geschenk te ontvangen.

Cadeautjes uit de verpakking.

Niet enkel de vuurgoden waren ons bij wijle heel gunstig gezind, ook de weergoden hebben zich van hun beste kant laten zien! Het was een prachtig weekend, met enkel tevreden deelnemers.

De mist maakten we ook zelf.

Workshop Naked Raku met Wally Asselberghs.

Er wordt druk gemaild met Wally Assselberghs, die in Toscanië zit voor een Master Class Naked Raku aan het befaamde keramische instituut, de Internationale School voor Keramische Kunst, La Meridiana . Ik wilde jullie ook tracteren op enkele exclusieve foto's, maar dat lukt even technisch niet.
Dan maar eentje uit de "oude" doos, enfin, uit een mapje...

Het mapje heet: Panta Rei, Oude Kerk Vichte, 25 september 2010.
En het betekende mijn kennismaking met het werk van deze sympathieke Belg. Ik werd grote fan van die organische, bijna futuristische vormen.

Vorig jaar Pasen maakte ik kennis met de sympathieke man tijdens de stook bij Marnic De Lange. 't Is te zeggen, we hadden gepraat, gestookt, nog wat gepraat... en bij het afscheid vroeg ik "Wally hoe?" en plots bleek dat Wally Wally Asselberghs was!

Er werd snel nog even geïnformeerd naar de interesse om een workshop te doen in De Koploper en vanaf dan ging alles per mail.

Voor alle liefhebbers van de discipline is het een buitenkansje om hem aan het werk te zien, zijn syllabus te ontvangen en al de tips van de specialist te horen.